Solar akü seçimi yaparken, sulu tip akü kullanılması kesinlikle tavsiye edilmez. Jel akü veya AGM kuru tip (VRLA) aküler tercih edilmelidir. Ancak sadece VRLA akü kullanılması koşulu yeterli değildir. Akünün boşalma derinliği (depth of discharge), akünün kullanabileceğiniz kapasitesini belirler. Kaliteli bir solar akünün boşalma derinliği %80 ve üstünde olmalıdır. Piyasada deep cycle – derin döngüşeklinde tabir edilen bilgi dikkatlice kontrol edilmelidir.

Solar akülerde çevrim sayısı ve ihtiyaç olan kapasite dikkate alınarak yapılan doğru sistem tasarımıyla 8 – 10 yıl kullanım ömrüsağlamak mümkündür. Sistem tasarımından bağımsız düşünülürse, jel akünün yüksek derinlikte yüksek çevrim sayısına sahip olması, en uzun ömürlü solar akü seçimi yaptığınız anlamına gelir.

Solar akü fiyatları, diğer ekipman fiyatlarının bir miktar üstündedir ve sistemin en maliyetli parçası solar aküdür. Bu noktada, kaliteli ürün seçiminin kullanım ömrü ile doğru orantılı olduğu unutulmamalıdır. Bütçenizin yeterli olduğu en iyi jel aküyü seçmeniz, uzun vadede faydanıza olacaktır. En ucuz jel akü edinme amacıyla markasız veya ikinci el akü kullanımı tercih edilmemelidir. Bu durum verimsizlikle sonuçlanır hatta sisteminize zarar verebilir. Jel akü fiyatları, sulu tip akülere oranla daha yüksek olsa da, uzun ömürlü ve yüksek kapasiteli olması göz önünde bulundurulduğunda derin döngülü tip, en iyi solar akü seçimi olacaktır.

Solar Sulama sistemlerinde, gece sulama yapılmak isteniyorsa akü yerine su deposu kullanılması tavsiye edilir. Gündüz çıkarılan su yüksek konumdaki depoya basılarak potansiyel enerji formunda depolanır ve istenilen zaman kullanılabilir. Böylece sulama sistemi maliyeti ciddi oranda düşürülebilir.

Solar Akü Fiyatları

Solar jel akü fiyatları, marka ve kaliteye bağlı olarak 2 – 2,2 USD / Ah şeklinde değişmektedir. Bu fiyat aralığı 2018 yılı için çeşitli markaların derin döngü jel akü fiyatlarıdır. Jel akülere talebin artması, üretim teknolojilerinin gelişmesi ve erişilebilirliğin artması güneş enerjisi akü fiyatlarını her yıl aşağı doğru çekmektedir. Solar jel akü fiyat karşılaştırması yaparken amper saat başına düşen birim maliyet dikkate alınmalıdır. Aynı marka ürünlerde yüksek kapasiteli ürün seçimi maliyeti küçük bir oranda düşürmektedir. Örneğin aynı marka ve modelde 200 Amper jel akü fiyatlarının, 100 amper jel akü fiyatlarından daha düşük olması olağandır. Bunun temel nedeni, orta ölçekli kapasite aralığında, kapasite yükseldikçe üretim maliyetinin azalmasıdır. Ancak bu durum, solar aküye olan talep doğrultusunda değişiklik gösterebilir.

Solar akülerin fiyatını ve aynı zamanda kalitesini belirleyen diğer önemli özellikleri çevrim sayısı (cycle) ve boşalma derinlikleridir (depth of discharge). Üreticinin belirlediği çevrim sayısı, solar akünün kullanım ömrünü belirler. Solar akü deşarj derinliği ise, kullanılabilir kapasiteyi belirler. Bu iki değerin de yüksek olmasını isteriz. Menşei belirli olmayan ucuz ürün seçimlerinde bu bilgiler ya mevcut değildir, ya da üretici tarafından yanıltıcı şekilde sunulmuş olabilir. Örneğin düşük boşalma derinliğinde akünün çevrim sayısı daha yüksek görünebilir, bu da son kullanıcıyı solar akünün uzun ömürlü olduğu yönünde yanıltabilir. Bu noktada, jel akü üreticisinin kalite sertifikaları, güvenilirliği, ürün garantisi ve kullanım yaygınlığı göz önünde bulundurulmalıdır.

 

 

Güneş Enerji Sistemlerinde Uzun Ömürlü Solar Akü Kullanımı İpuçları

Güneş enerji sistemimiz için en uygun olan ve bakım gerektirmeyen derin döngülü VRLA Jel akü aldığımızı ve kullanmaya başladığımızı varsayalım. Solar jel akü fiyatları sistemin diğer parçalarına göre daha yüksek olduğundan, akülerin ömürlerini uzun sürede ve yüksek kapasiteyle tamamlamaları maliyet geri dönüşü açısından çok önemlidir. Jel akülerin oda sıcaklığında ve daha serin ortamlarda tutulması performans ve ömürlerini arttıracaktır.  Anlık yüksek yük yani hızlı deşarj durumunda derin döngü akülerde diğer tip akülere göre performans kayıpları daha az olsa da ömürleri daha çabuk kısalmaktadır.

Güneş enerjisi sistemi tasarlanırken akü amper saat miktarı, çevrim sayısı ve inverter gücü koşulları dikkate alınarak seçilmelidir. Solar sistemde elektrikli ısıtıcı cihazlar gibi hızlı deşarj ürünler kullanılırsa akü ömrünüz azalır. Aküleri nemli ortamlardan, toz ve kirden uzak bir ortamda bulundurmak akünün dayanımı arttırır. Temiz ortam ihtiyacı tüm cihazlar için geçerlidir. Kaliteli ürün seçimi, doğru sistem tasarımı ve titiz kullanım ile solar akü ömrü 9-10 yıla kadar rahatlıkla uzatılabilir.

Jel Akülerin Kurulum ve Kullanımı ile İlgili Sık Sorulan Sorular

Solar aküleri seri veya paralel olarak bağlarken nelere dikkat etmeliyim?

Solar jel aküleri seri veya paralel olarak bağlarken, kısaca aynı marka ve model olmalarına dikkat edilmelidir. Bu şekilde bağlanacak jel akülerin aynı kapasite ve voltaj değerlerinde olması gerekir. Seri ve paralel bağlantılarda jel akülerin aynı voltajda yani aynı dolulukta olması gerekir. Aküler arasındaki voltaj farkı yüksekse bağlantıdan önce birbirine eşitlenmesi gerekir. Akü marka ve modelleri aynı da olsa, ek olarak üretim tarihlerinin de aynı olması tercih edilir.

Akü bağlantıları yaparken hangi kabloyu kullanmak gerekir?

Solar sistemde akü bağlantı kablo seçimi inverter gücü ve sistem boyutlarına bağlıdır, ortalama bir sistemde minimum 16 – 25 mm² kesitli akü kabloları ile bağlantıları yapmak gerekir. Kablo uçlarının iyi yalıtılmış şekilde terminal ile kapatılması ve akü civatalarının yeteri kadar sıkılmış olmasına dikkat edilmelidir.

Jel akülere su eklemek gerekir mi?

Solar jel aküler kuru ve bakım gerektirmeyen akülerdir. Kullanım ömrü boyunca kapaklarının hiç açılmaması tavsiye edilir.

Jel akünün fazladan şarj edilmesi aküye zarar verir mi?

Fazla şarj, akü plakalarında oksitlenmeye ve akünün ısınmasına neden olur. Oksitlenme sonucu akünün dibinde tortu oluşur, elektrolit değeri azalır ve akü kapasitesini geri dönüşü olmayacak şekilde olumsuz etkiler. Solar sistemlerde şarj kontrol cihazları (şarj regülatörü) kullanımı bu nedenle çok önemlidir.

Jel akümün fazladan şarj olduğunu nasıl anlarım?

Eğer sisteminizde şarj regülatörü varsa ve arızalı olabileceğini düşünüyorsanız, aküleriniz fazladan şarj akımı çekiyor olabilir. Akülerinizin sıcaklığını takip ederek fazla ısınma olup olmadığını kontrol ediniz. Şarj akımı altında voltaj ölçümü yaparak regülatör ile aynı değerde olup olmadığını kontrol ediniz.

Cycle Use – Çevrim Kullanımı nedir? 

Cycle use, akünün tüm enerji ihtiyacını karşılayacağı şekilde kullanımıdır. Güneş enerji sistemlerinde akünün kullanılma şeklidir. Gündüz bir yandan şarj olurken enerji kullanımı, gece enerjinin deşarj edilmesi şeklinde çevrimler şeklinde kullanılır.

Standby Use – Bekleme Kullanımı nedir? 

Akünün yedek kaynak olarak tasarlandığı UPS tipi sistemlerde kullanım şeklidir.

Derin Döngü Aküler Hangi Durumda Kullanılmalıdır? 

Her çevrimde (şarj-deşarj döngüsü veya doldurulup boşaltılması) akü kapasitesinin %50 si veya daha fazlasının kullanıldığı durumlarda derin döngü akü kullanılmalıdır. Güneş enerji sistemleri, bu duruma bire bir uymaktadır. Bunun dışında güvenlik açısından kritik yerlerde jel aküler tercih edilmelidir. 

Jel Akülerde Hafıza İzi Olur mu? 

Jel akülerde kapasitenin tamamını kullanıp şarj etmeye gerek yoktur. NiCd pillerde olduğu gibi plakalarda “hafıza izi” oluşmaz, bu nedenle ani olarak kapasite kaybı yaşanmaz. Elektrot ve elektrolit kalitesi yıllar boyunca sabit şekilde azalır.